"Việc đóng góp kinh phí để tiêu hủy thuốc, xử lý bao, gói thuốc đã qua sử dụng vừa giảm ngân sách Nhà nước, vừa để phát huy trách nhiệm của các doanh nghiệp này đối với vấn đề bảo vệ môi trường".
 |
Đại biểu Nguyễn Hữu Hùng (Tiền Giang) |
Đây là ý kiến của đại biểu Nguyễn Hữu Hùng (Tiền Giang) khi thảo luận ở hội trường, trong khuôn khổ kỳ họp thứ 6, Quốc hội (QH) khóa 13 sáng 29/10 về một số nội dung còn ý kiến khác nhau của dự thảo Luật bảo vệ và kiểm dịch thực vật. Đây cũng là vấn đề được nhiều đại biểu quan tâm, bởi họ cho rằng, việc sử dụng thuốc BVTV hiện nay còn bị buông lỏng, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng sống của người dân.
Đại biểu Nguyễn Thị Thu Hằng (Nam Định) cho rằng: dự thảo luật quy định "UBND cấp tỉnh bố trí kinh phí chỉ đạo UBND cấp huyện trong việc hướng dẫn UBND cấp xã quy định địa điểm thu gom, tổ chức thu gom bao, gói thuốc BVTV sau sử dụng và tổ chức xử lý bao, gói thuốc sau sử dụng, tiêu hủy thuốc BVTV vô chủ tại địa phương" là nội dung khó có tính khả thi.
Theo bà Hằng, thứ nhất là về kinh phí. "Tôi không đồng ý lấy ngân sách từ địa phương vì nhiều địa phương còn khó khăn trong cân đối ngân sách nên việc bố trí kinh phí như dự thảo luật là khó thực hiện. Thứ hai, dẫn chiếu với Luật bảo vệ môi trường (Điều 3, khoản 4) quy định: chất thải nguy hại là chất thải chứa yếu tố độc hại, phóng xạ, dễ cháy, dễ nổ, dễ ăn mòn, lây nhiễm, gây ngộ độc hoặc đặc tính nguy hại khác. Như vậy, thuốc BVTV vô chủ tại địa phương phải tiêu hủy thuộc loại chất thải nguy hại và bao, gói thuốc sau sử dụng cũng có loại thuộc chất thải nguy hại", đại biểu Nguyễn Thị Thu Hằng nói và cho rằng, Điều 3, khoản 2 Luật Bảo vệ môi trường quy định: chỉ những tổ chức, cá nhân được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp giấy phép và mã số hoạt động mới được tham gia xử lý chất thải nguy hại. Như vậy, việc xử lý bao, gói thuốc BVTV sau sử dụng, tiêu hủy thuốc BVTV vô chủ đòi hỏi phải có những tổ chức, cá nhân chuyên nghiệp, có thẩm quyền. Nếu giao UBND cấp huyện hướng dẫn UBND cấp xã tổ chức thực hiện thì chưa đúng chức năng, thẩm quyền.
Để huy động nguồn lực, giảm bớt gánh nặng cho ngân sách, không tăng biên chế và để xã hội hóa công tác thu gom, xử lý bao, gói thuốc BVTV, tiêu hủy thuốc BVTV vô chủ, bà Hằng đề nghị luật nên quy định thu một khoản từ các nhà sản xuất (nếu là nhà sản xuất trong nước) và các đơn vị kinh doanh (nếu nhập khẩu), sau đó giao cho UBND cấp xã thuê các tổ chức, cá nhân có thẩm quyền xử lý bao, gói thuốc BVTV sau sử dụng, tiêu hủy thuốc BVTV vô chủ. Nếu thiếu thì ngân sách mới cấp bù. "Như vậy, vừa giải quyết được vấn đề kinh phí và vấn đề tổ chức thực hiện, vừa thống nhất với quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường", đại biểu tỉnh Nam Định kết luận.
Cùng quan điểm này, đại biểu Nguyễn Hữu Hùng (Tiền Giang) cũng đề nghị bổ sung thêm quy định khuyến khích các cơ sở này đóng góp xây dựng và vận hành hệ thống thu gom, xử lý bao, gói thuốc BVTV. "Đây cũng là việc cần làm để phát huy trách nhiệm của các doanh nghiệp đối với vấn đề bảo vệ môi trường", ông Hùng nói.
Liên quan đến trách nhiệm quản lý Nhà nước của Chính phủ và các bộ, ngành, ông Hùng đề nghị cụ thể hóa thêm trách nhiệm một số bộ, ngành trên một số việc, nhất là trách nhiệm trong việc tiêu hủy thuốc, bao, gói thuốc sau khi sử dụng, bởi nếu không các cơ quan, đơn vị cứ đùn đẩy trách nhiệm. Theo ông Hùng, nên quy định rõ hơn trách nhiệm của Bộ Tài nguyên Môi trường trong việc chủ trì hướng dẫn xây dựng hệ thống thu gom, tiêu hủy thuốc và bao, gói thuốc đã qua sử dụng. Đối với Bộ Tài chính, dự thảo luật nên bổ sung thêm quy định yêu cầu Bộ Tài chính hướng dẫn và bố trí thêm nguồn kinh phí xây dựng các lò tiêu hủy thuốc BVTV và bao, gói sau sử dụng.
Còn theo đại biểu Triệu Thị Thu Phương (Bắc Cạn), thực trạng dịch bệnh thường xuyên bùng phát, thực phẩm tiềm ẩn nhiều nguy cơ độc hại do lạm dụng hóa chất bảo quản diễn ra phổ biến, thiếu kiểm soát có nguyên nhân là do cơ chế quản lý thiếu chặt chẽ và ý thức của người sản xuất, kinh doanh. "Mỗi năm có hàng trăm tấn gói bao, bì thuốc BVTV các loại thải ra môi trường nên nếu quy định chi phí thu gom và xử lý bao, gói thuốc BVTV đã qua sử dụng do nguồn ngân sách địa phương bảo đảm và nếu ngân sách địa phương không đủ thì có thể tăng mức thuế bảo vệ môi trường, phí bảo vệ môi trường như dự thảo luật là không phù hợp, sẽ tạo gánh nặng cho ngân sách địa phương, đặc biệt là các tỉnh khó khăn" bà Phương cho biết.
Theo đại biểu tỉnh Bắc Cạn, bên cạnh quy định khuyến khích nhà sản xuất sử dụng loại bao bì dễ tái chế, tái sử dụng để giảm bớt chi phí thu gom, xử lý bao thuốc BVTV sau sử dụng như dự thảo luật, đề nghị ban soạn thảo xem xét bổ sung quy định cơ sở sản xuất, doanh nghiệp sử dụng thuốc BVTV phải nộp một khoản phí để thu gom, xử lý bao, gói thuốc BVTV.
Minh Tiến
.
